Książka Piotra Urbańczyka nagrodzona przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej

W monografii przedstawiono trzy logiczne aspekty apofatyzmu: semantyczny, epistemiczny oraz teorio-porządkowy na podstawie trzech najpopularniejszych interpretacji tej doktryny – teologii apofatycznej rozumianej jako teologia milczenia, teologicznego sceptycyzmu oraz mistycyzmu o pochodzeniu neoplatońskim.

Na teologii milczenia ciąży paradoks o charakterystyce zbliżonej do znanych paradoksów semantycznych (na przykład paradoksu kłamcy) – skoro mówimy, że o Bogu nic nie można powiedzieć, właśnie o nim coś powiedzieliśmy, przeczymy zatem sami sobie. Na kartach tej książki przeprowadzono analizy, z których wniosek każe uznać obecne w literatu-rze próby zachowania spójności tej doktryny za niesatysfakcjonujące. Pokazano także, że wykładnia teologicznego sceptycyzmu wyrażona w języku epistemicznej logiki modalnej przybiera postać znanych paradoksów epistemicznych: problemu Moore’a, paradoksu poznawalności Churcha-Fitcha oraz paradoksu wiedzy (znawcy). W końcu ujawniono teologiczne, filozoficzne i logiczne problemy rekonstrukcji neoplatońskiego mistycyzmu w obrębie algebry zbioru potęgowego, wliczając warunki, pod jakimi można w jej ramach wywieść sprzeczność w stylu antynomii Russella. Można uznać, że monografia przedstawia argumentację za tezą, według której paradoksalna samozwrotność stanowi inherentną i niezbywalną własność teologii apofatycznej, zdając przy okazji sprawę z imponującego filozoficznego (i logicznego) potencjału tej doktryny.